شرکت فيات که نام کامل آن «فابريکا ايتاليانو اتومبيلي تورينو» (Fabbrica Italiana Automobili Torino) است، توليد کننده خودرو و موتور خودرو و ارائه دهنده خدمات مالي و صنعتي بوده و در شهر تورين در شمال ايتاليا قرار دارد. فيات که در گذشته وسايل نقليه ريلي، تانک و هواپيما نيز توليد کرده، در سال 2009 به عنوان بزرگ‌ترين خودروساز ايتاليا و ششمين خودروساز جهان معرفي شده است.
صنايع خودروسازي فيات غالبا در بيرون از خاک ايتاليا قرار دارد و بزرگ‌ترين آن مربوط به برزيل بوده که داراي بيشترين فروش است. همچنين کارخانه‌هايي در لهستان، آرژانتين، ترکيه، فرانسه، هند، پاکستان، چين، صربستان و روسيه دارد.
اين شرکت در سال 1899 به وجود آمد. در آن زمان جيواني آنيلي به همراه چند سرمايه‌گذار ديگر شركتي را تأسيس كردند و آن را فيات نام نهادند. شركت فيات با مديريت آنيلي كار خود را شروع كرد و پس از تاسيس اولين كارخانه خود در ايتاليا، شروع به توليد كرد و هشت نمونه از اولين خودرو خود که از يک مدل اتومبيل بنز الهام گرفته شده بود را ساخت. اولين كاميون فيات نيز در سال 1903 عرضه شد.
در سال 1908 اولين خودرو فيات به آمريكا صادر شد که آغازي براي گسترش فعاليت‌هاي شركت بود. همچنين در همان زمان، اولين موتور هواپيماي اين شرکت نيز ساخته شد و تاکسي‌هاي فيات در اروپا به راه افتادند. در سال 1910 کارخانه فيات در نيويورک آمريكا تاسيس شد که توليد آن با آغاز جنگ جهاني در سال 1917 متوقف شد.
در سال 1930 فيات دو خودرو کم‌مصرف را عرضه كرد كه با استقبال خوبي مواجه شدند. با شروع جنگ جهاني دوم، شركت فيات دچار ركود شد و جيواني آنيلي نيز در سال 1945 درگذشت. در همين زمان، شركت مجبور به توليد خودروهاي نظامي براي ارتش شد و حتي هواپيماي نظامي CR.42 را نيز عرضه كرد. پس از پايان جنگ، فيات با مديريت جديد ويتوريو والتا كار خود را ادامه داد و همچنين شروع به تحقيق براي استراتژي‌هاي جديد نمود. در سال‌هاي بعد نيز با توليدات جديد خود بسيار مشهور گرديد و به قطب صنعتي و اقتصادي در ايتاليا تبديل شد. فيات در دهه 1960 به دنبال موفقيت‌هاي مکرر، مدل‌هاي 1300، 1500 و 1800 را نيز عرضه كرد و با صادرات محصولاتش، به بازارهاي جهاني راه يافت. در سال 1972 نيز با توليد خودرو مدل 127 به شهرت زيادي رسيد.
از آنجا كه شركت فيات از ابتدا به صورت خانوادگي اداره مي‌شد، در سال 1966 جياني آنيلي نوه جيواني به رياست شركت برگزيده شد و راه پدربزرگش را ادامه داد. فيات در سال‌هاي 1978 تا 1990 پروژه‌هاي گوناگوني را اجرا و خودروهاي متنوعي را عرضه كرد.
در دهه 1980 شركت فيات نشان ابتدايي خود را كنار گذاشت و آرم جديد فيات توسط طراح ارشد اين شركت طراحي شد. مايو‌مايول، طراح ارشد شركت فيات نشان جديد فيات را به صورت اتفاقي به هنگام آزمودن يكي از مدل‌هاي اين شركت طراحي كرد. وي به هنگام آزمايش خودرو از برابر يكي از تابلوهاي نئون تبليغاتي فيات عبور كرد و نور اين نئون كه در سياهي آسمان معوج به نظر مي‌رسيد، توجه وي را جلب كرد و به اين طريق نشان چندساله فيات توسط وي طراحي شد. خودرو پاندا که در فيات طراحي شده بود، توانست جايزه خودرو سال 2004 اروپا را از آن خود كند. پس از آن فيات به توليد خودروهاي تمام الكتريكي پرداخت. اين شرکت در جريان بحران مالي جهاني سال 2008 با مشکلات زيادي مواجه و آسيب زيادي به عملکرد اقتصادي آن وارد شد. رييس شرکت فيات از دولت اين کشور خواست تا طرحي مشابه طرح حمايت آمريكا از صنعت خودروسازي در نظر بگيرد تا از اين طريق شرکت فيات نيز همچون ديگر شرکت‌هاي خودروسازي جهان تحت پوشش حمايت‌هاي مالي دولت قرار گيرد. در پي اين بحران، جان الکان، رييس شرکت خودروسازي فيات ايتاليا نيز گفت: «شرکت‌هاي خودروسازي در جهان براي غلبه بر پيامدهاي بحران اقتصادي جهاني مجبور به ادغام شدن در يکديگر خواهند شد. به طوري که همه اين شرکت‌ها تحت پوشش شش شرکت بزرگ خودروسازي قرار خواهند گرفت. سرجيو مارشيوني، مدير اجرايي شرکت نيز معتقد است فقط شرکت‌هايي در بخش خودروسازي قادر به ادامه حيات خواهند بود که بتوانند هر سال بيش از 5/5 ميليون دستگاه خودرو توليد کنند.»
سرگيو مارکيون، رييس شرکت فيات در سال 2009 اعلام کرد اين شرکت تمايل دارد بخش اروپايي جنرال موتورز، سومين غول خودروسازي دنيا را خريداري کند. فيات که چندي قبل هم شرکت ورشکسته کرايسلر را تصاحب کرده بود، با اين خريد قصد داشت يکي از بزرگ‌ترين شرکت‌هاي خودروسازي دنيا را ايجاد کند. درصورت تشکيل چنين شرکتي، ميزان فروش آن به بيش از 6 ميليون خودرو و درآمد آن نيز به بيش از 100 ميليارد دلار در سال مي رسيد. در اوايل سال جاري ميلادي شرکت خودروسازي فيات ايتاليا اعلام کرد بيش از 500 هزار دستگاه از خودروهاي اين شرکت را به علت نقص فني از بازار اروپا جمع آوري خواهد کرد. اين 500 هزار دستگاه خودرو معيوب شامل مدل‌هاي گراند پونتو و گراند پونتو آبراس بود که قرار شد از بازار ايتاليا و ساير کشورهاي اروپايي جمع آوري شود.
شركت خودروسازي فيات كه در ايتاليا متولد شده و خودروهاي معروفي را نيز به جهان عرضه كرده است، امروزه از بهترين خودروسازان جهان است و با داشتن حدود 190 هزار کارمند در سراسر جهان، درآمدي بالغ بر 50 ميليارد يورو را در سال گذشته ميلادي به دست آورده است.
کوشان غلامي
- مقالات مرتبط: