تاریخچه کشف طلا
طبق گفته مورخان در رابطه با تاریخچه طلا ، اولین کسانی که به این فلز ارزشمند پی بردند، مردمی بودند که در کنار رودخانه‌ها زندگی می‌کردند و تاریخچه کشف طلا به آن موقع باز می گردد. به هر حال طلا در کف رودخانه‌ها یافت می‌شد و هنوز کسی به معدن آن پی نبرده بود. طبق گفته انجمن ملی معدن، اولین بار در 4000 سال قبل از میلاد مسیح، در اروپای شرقی اشیاء تزئینی از جنس طلا یافت شده است. جواهرات و بت‌هایی که برای پرستش داشتند، همگی از طلا تهیه شده است.
1500 سال قبل از میلاد هم امپراتوری مصر باستان از طلا برای انجام تجارت با سایر کشورها استفاده می‌کرده است. البته این نشان میدهد کشف طلا در منطقه مصر پیش‌تر از این زمان بوده است که بعدها آن را وارد مبادلات تجاری خود کرده‌اند.
اولین سکه طلای مصر Shekel نام داشت که با وزن 11.3 گرم ساخته شده بود. بعدها همین وزن برای واحد اندازه‌گیری استاندارد سکه در کشورهای خاورمیانه استفاده شد. در آن زمان تولید سکه فقط از طلا نبود و آن را با آلیاژهایی مثل الکتروم و نقره نیز ترکیب می‌کردند تا طلای خام نرم را به یک فلز سفت و سخت تبدیل کنند.
در ادامه مقاله تاریخچه طلا، به این می پردازیم که حدود 1200 سال قبل از میلاد بود که مصریان متوجه شدند اگر فلز طلا را با آلیاژهای دیگری ترکیب کنند، می‌توانند رنگدانه‌های قوی‌تری از آن بسازند. در این زمان بود که روش ریخته‌گری را برای ساخت طلای جدید آغاز کردند. طلای بدست آمده برای ساخت مجسمه استفاده می‌شد.
چند صد سال بعد در آسیای صغیر در لیدیا، اولین سکه‌های طلای خالص در حدود 560 سال قبل از میلاد ساخته شد. در 50 سال قبل از میلاد نیز رومیان سکه‌های طلای خاصی را با نام اورئوس ساختند. این اسم از کلمه لاتین Aurm گرفته شده بود و به همین دلیل است که اکنون از حروف Au برای نماد شیمیایی طلا در جدول تناوبی عناصر استفاده میشود.
هزار سال بعد یعنی در سال 1066 پس از میلاد هم یک پادشاه انگلستانی، از طلا برای ساخت سکه و انجام مبادله با سایر کشورها استفاده کرد.
تاریخچه طلا در ایران
طبق آنچه که باستان شناسان و مورخان از آثار به جا مانده از دوران کهن ایران درباره تاریخچه طلا به دست آورده‌اند، مردم این سرزمین از گذشته‌های دور با این فلز گرانبها آشنا بوده‌اند. به طوری که آثار ارزشمندی از دوران مادها و هخامنشیان به جا مانده است که نشان میدهد مردم ایران باستان به خوبی طلا را می‌شناختند و از آن برای ساخت اشیاء تزئینی و زیورآلات استفاده می‌کردند.
ایرانی‌ها در ساخت اشیاء تزئینی همیشه هنرمند بوده‌اند و آثار زیادی از گذشته‌های دور به جا مانده که به خوبی این ادعا را تایید می‌کند. نمونه‌ای از دست ساختههای ایران از طلا را می‌توان در موزه‌های معروف دنیا مشاهده کرد. برای مثال مجسمه طلای بز بالدار، جام طلای افسانه زندگی و جام طلای مارلیک از نمونه ساختههای ایرانیان از فلز طلا بوده است.
در این مقاله که در مورد تاریخچه طلا می باشد، جالب است بدانید که در آثار باستانی همچون تخت جمشید، پاسارگاد، شوش و همدان نیز آثار زیادی بدست آمده است که نشان میدهد ایرانیان از دیرباز با این فلز گران قیمت آشنا بوده‌اند.
آخرین حکومت ایران قبل از اسلام ساسانیان است که باز هم اشیا زیادی از آن دوران بدست آمده است که از جنس طلا هستند. در آن زمان طلا کاربرد زیادی داشت و از آن برای ساخت اشیاء گرانبها و جواهرات استفاده می‌کردند. البته طلا فلزی بود که تنها اشراف‌زاده‌ها و نجبای سرزمین داشتند.
طبق اشیاء قدیمی که در کاوش‌های بمپور، تل ابلیس و دیگر مکان‌های تاریخی بدست آمده، مشخص شده است که تاریخچه کشف طلا به 7000 سال قبل از میلاد برمی‌گردد. در دشت لوت نیز کاوش‌هایی توسط باستان‌شناسان صورت گرفته که طی آن تعدادی جواهرات طلا از جمله آویز بینی، گوشواره و النگوی مسی بدست آمده است.
ایرانی‌ها برای ساخت جواهرات و اشیاء تزئینی از طلا، ابتدا آن را ذوب کرده و سپس با فلزاتی مثل مس، نقره و سرب ترکیب می‌کردند. این تکنیک برای ساخت جواهرات طلا به 2000 سال قبل از میلاد برمی‌گردد.
اولین سکه‌های طلا در ایران
باستان شناسان معدقدند طلا از سه هزار سال قبل از میلاد توسط ایرانی‌ها استفاده شده است. اغلب آنها برای بررسی تاریخچه طلا در یک کشور به قدیمی‌ترین آثار باستانی کشف شده تکیه می‌کنند. چنانکه اولین سکه‌های کشف شده به دوران هخامنشیان برمی‌گردد. طبق گفته مورخان داریوش کبیر اولین کسی بود که در جهان سکه‌های طلا را ضرب کرد که اسم «داریک» را روی آن گذاشت. تا آن زمان در هیچ کجای دنیا خبری از سکه طلا نبود. این سکه‌ها ترکیبی از طلا، مس، مفرغ و نقره بودند.
میزان طلای ایران در دوران ساسانیان نسبت به دوران هخامنشیان بیشتر بود و حتی مورخان بزرگی مثل ویل دورانت، گیرشمن، و شاردن هم به آن اشاره می‌کنند. ایرانی‌ها از این سکه‌ها برای تجارت با سایر کشورها استفاده می‌کردند. در عین حال طبقه اشراف و ثروتمند نیز از این فلز گرانبها برای ساخت اشیاء تزئینی و جواهرات بهره می‌بردند.
حتی زیورآلات و تاج و تخت پادشاهی دوره هرمز اول و خسرو دوم هم از طلا تهیه شده بود. در این مورد مورخانی مثل تئوفیلاکتوس مورخ بیزانسی و ثعالبی مورخ عرب هم در کتاب‌های خود به تاج و تخت طلای پادشاهان ایرانی اشاره می‌کنند.
در مورد معدن طلای سیستان هم گزارشات زیادی در تاریخ آمده است. ابودلف سیاح عرب از جمله مورخانی است که در زمان سامانیان به ایران آمده است و از معدن طلای شیر در تخت سلیمان (نزدیک تکاب) نام برده است.
در طی حکومت‌های بعد از اسلام هم سکه‌های طلا در مبادلات تجاری استفاده شده است. در عین حال از این فلز گرانبها برای ساخت زیورآلات و جواهرات استفاده کرده‌اند.
باستان شناسان تاریخچه طلا عقیده دارند که در ایران طلا از سه هزار سال قبل از میلاد مورد استفاده قرار گرفته و از آن اشیاء زینتی درست می‌کرده‌اند. قسمتی از این اشیاء در حفریات باستان شناسی به دست آمده است. در ایران معادن طلا و نقره هم یافت میشود که در قدیم در آنها کار می‌کرده‌اند. شاه عباس هم خواست آنها را استخراج کند اما چون خرجش بیشتر از دخلش بود از آن منصرف شد.
تاریخچه طلا در دوره قاجار
قاجار هم مثل سایر حکومت‌ها از طلا برای ضرب سکه استفاده کرده است. در دوران قاجار، امیرکبیر اقدامات زیادی برای بهره‌برداری از معادن طلا انجام داده است و نتیجه تلاش او معدن طلای موته در نزدیکی دلیجان بوده است. ایران از جمله کشورهایی است که دارای معدن متعدد طلاست و تاکنون تعدادی از آنها بهره‌برداری شده‌اند.
تاریخچه طلا در عصر جدید
در ادامه مقاله تاریخچه طلا ، به عصر جدید می پردازیم. در حال حاضر سکه‌های طلا به عنوان ذخایر ارزی و راهی برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند و دیگر برای مبادلات تجاری از آنها استفاده نمی‌شود. با روی کار آمدن دلار آمریکا بعد از جنگ جهانی اول، طلا دیگر نقشی در مبادلات بین‌المللی ایفا نمی‌کند. با این حال کشورها برای سرمایه‌گذاری از آن استفاده می‌کنند. حالا طلا برای کشورها به عنوان پشتوانه ارزش پول شناخته میشود.
در قرن هجدهم در اروپا به دلیل شروع روند استعمار از کشورهایی مثل هند و یا کشورهای آفریقایی طلاهای زیادی به سمت اروپا برده شد. در سال 1871 بود که آلمان و انگلستان به طور رسمی استاندارد طلا را پذیرفتند و از آن زمان بود که این فلز گرانبها به عنوان یک استاندارد بین‌المللی شناخته شد.
از همین سال تا شروع جنگ جهانی اول، طلا به عنوان گرانبها‌ترین فلز دنیا شناخته می‌شد و اوج شکوفایی آن بود. اما با وقوع جنگ، استاندارد طلا نیز فروپاشیده شد. طی این استاندارد، عرضه پول با عرضه طلا به طور مستقیم ارتباط داشت. اما با شروع جنگ جهانی اول، برخی از کشورها تصمیم گرفتند استاندارد طلا را کنار بگذارند و برای مشارکت در جنگ، پول چاپ کنند. این اقدام آنها یک ابر تورم را به دنبال داشت و بعد از پایان جنگ برای اینکه در دنیا ثبات اقتصادی برقرار شود، دوباره استاندارد طلا بین کشورها پذیرفته شد.
به طور کلی با بررسی تاریخچه طلا به این مطلب می رسیم که طلا روند پر فراز و نشیبی را طی کرده است تا بتواند به جایگاهی که امروز دارد، برسد.
در سال 1929 بزرگترین رکود اقتصادی و سقوط بازار سهام اتفاق افتاد که منجر به احتکار طلا شد. در نتیجه قیمت این فلز ارزشمند افزایش یافت و بسیاری از کشورها استاندارد طلا را کنار گذاشتند. اما فرانسه و آمریکا دو کشوری بودند که بانک‌ها را وادار کردند تمام ذخایر طلای خود را به دولت بسپارد. سپس در سال 1934 به بعد طلا از مالکیت خصوصی خارج شد و مالکیت آن را دولت‌ها به دست گرفتند.
کلام پایانی
موضوع اصلی این مقاله در مورد تاریخچه طلا بود. طلا ارزشمندترین فلزی است که می‌توانید در این کره خاکی پیدا کنید. این فلز از هزاران سال پیش توسط بشر استفاده شده است و همه تمدن‌ها هم با آن آشنا بوده‌اند. در اینجا مختصری از تاریخچه طلا این فلز گرانبها را ارائه دادیم که امیدواریم برایتان مفید بوده باشد.