فِلدِسپات (قدیمی‌تر: فلسپار) نوعی کانی بلورین است که از سیلیکات آلومینیم و سدیم و پتاسیم و کلسیم تشکیل شده و در سنگ‌های آذرین یافت می‌شود).
فلسپات‌ها از مهمترین کانی‌های سنگی آذرین به‌شمار می‌آیند. فلدسپاتها به سه گروه کلسیک، پتاسیک و سدیک تقسیم‌بندی می‌شوند. آنورتیت به فرمول شیمیایی (CaAl2Si2O8) فلدسپات نوع کلسیک است و آلبیت به فرمول شیمیایی (NaAlSi3O8) فلدسپات نوع سدیک و پتاسیم فلدسپات به فرمول شیمیایی (KAlSi3O8) فلدسپات نوع پتاسیک آن است.
چندریختی‌های پتاسیم فلدسپات عبارت‌اند از: سانیدین، ارتوکلاز، میکروکلین و آدولاریا. آنورتیت و آلبیت به این امتیاز که می‌توانند جانشین شوند و در ساختمان کانی پلاژیوکلاز شرکت می‌کنند، میان فلدسپات سدیم (آلبیت) و فلدسپات پتاسیم، جانشینی محدودی وجود دارد و فلدسپاتهای این سری به انواع آلکانی فلدسپاتها شهرت دارند.
ساختار فلدسپاتها
ساختار فلدسپات همانند ساختار چند ریختیهای گوناگون SiO4 و همچنین AlO4 تشکیل شده‌است. ساختار فلدسپاتها را می‌توان حالت پرشده ساختارهای SiO2 از راه ورود AL به شبکه چهاروجهی و هم‌زمان با آن جایگزینی Na+ (یا K+ یا Ca2+) در حفره‌های موجود فرض کرد. هنگامی که فقط یک Si4+ به‌وسیله Al3+ جانشین می‌شود، ساختار می‌تواند با ورود یک K+ یا یک Na+ خنثی شود.
به همین ترتیب وقتی Si4+ توسط Al3+ جانشین می‌شود، بار الکترواستاتیکی شبکه می‌تواند توسط یک کاتیون دوظرفیتی مانند Ca2+ موازنه شود. اینکه یک فلدسپات دمای بالای اولیه خاصی، ساختار دمای بالای (بی‌نظم) خود را حفظ کرده یا (در اثر سرد شدن) به ساختار دمای پایینتر (منظم‌تر) تبدیل می‌شود، تا حد زیادی تحت تأثیر آهنگ سرد شدن فرایند است. میکروکلین در واقع مشخصه سنگ‌های عمیق و پگماتیت‌ها، ارتوکلاز مشخصه سنگ‌های نفوذی شکل‌یافته در دماهای حد واسط و سانیدین مشخصه گدازه‌ای خروجی دما بالاست. ساختار عمومی اعضا سری پلاژیوکلاز بسیار شبیه میکروکلین است.
ترکیب فلدسپاتها
سری فلدسپاتهای قلیایی (NaAlSi3O8 تا KAlSi3O8) محلول جامد کاملی را فقط در دماهای بالا نشان می‌دهند. برای مثال اعضای سری سانیدین- آلبیت دمابالا، در دماهای زیاد پایدار است، اما در دماهای پایین دو فاز مجزای آلبیت دماپایین و میکروکلین پایدار می‌شوند. تنها محلول بسیار محدودی بین KAlSi3O2 (میکروکلین) و CaAl2Si2O8 (آنورتیت) وجود دارد. با این حالب یک محلول جامد اساساً کامل در دمای بالا در سری پلاژیوکلاز (NaAlSi3O8 تا CaAl2Si2O8)وجود دارد.
فلدسپاتهای پتاسیم میکروکلین دارای فرمول شیمیایی KAlSi3O8 است. میکروکلین یکی از سازنده‌های مهم در سنگ‌های آذرینی مانند گرانیتها و سینیت‌ها که به کندی و در عمق زیاد سرد شده‌اند، است. در سنگ‌های رسوبی در آرکوز و کنگلومرا و در سنگ‌های دگرگونی در گناسی‌ها یافت می‌شود.
ارتوکلاز دارای فرمول شیمیایی KAlSi3O8 است. یکی از سازنده‌های اصلی در گرانیتها، گرانودیوریت‌ها و سینیت‌هایی است که در عمق متوسط و نسبتاً سریع سرد شده‌اند. در گرانیتها و سینیت‌هایی که کندتر سرد شده‌اند، میکروکلین فلدسپات پتاسیم شاخص است.
سانیدین دارای فرمول شیمیایی K,Na)AlSi3O8) است. محلول جامد کاملی در دمای بالا بین سانیدینو آلبیت دمابالا وجود دارد. به صورت متوکرسیت در سنگ‌های آذرین بیرونی مانند ریولیت‌ها و تراکیت‌ها یافت می‌شود. سانیدین مشخصه سنگهایی است که در هنگام فوران، دمای بالایی داشته و به سرعت سرد شده‌اند. بسیاری از سانیدین‌ها نهان پرتیتی هستند.
فلدسپاتهای پلاژیوکلاز فلدسپاتهای پلاژیوکلاز در دماهای بالا، سری محلول جامد اساس کاملی از آلبیت (Ab)خالص، Na AlSi3O8، تا آنورتیت (An) خالص، CaAl2Si2O8، تشکیل می‌دهند. فلدسپاتهای پلاژیوکلاز به عنوان کانی‌های سنگ‌ساز، نسبت به فلدسپاتهای پتاسیم توزیع گسترده‌ای داشته و فراوانتر هستند و در سنگ‌های آذرین، دگرگونی و کمتر از آنها در سنگ‌های رسوبی یافت می‌شوند.
موارد مصرف فلدسپاتها
آلکانی فلدسپاتها مصارف صنعتی فراوانی دارند، ولی کاربرد صنعتی پلاژیوکلازها اندک است. آلکانی فلدسپاتها همراه با گرانیتها، آپلیت‌ها، آراسکیت‌ها و رگه‌های کوارتز فلدسپات پیدا می‌شوند. آلکانی فلدسپاتها از پگماتیت‌ها به روش نمک جوری جدا می‌شوند. در حالی که تهیه آنها از گرانیتها، آپلیت‌ها و لوکوگرانیت‌ها به روش شناورسازی انجام می‌گیرد. میکاوتورمالین از جمله کانی‌های مزاحم آنها به‌شمار می‌آیند.
از فلدسپات سدیک به سبب این که دمای ذوب پایین(c°۱۱۵۰) چسبندگی محکم و سایر موارد در تهیه انواع پوشاک و شیشه استفاده می‌کنند، حال آنکه فلدسپات پتاسیک با دمای ذوب حدود ۱۲۵۰ درجه در اکثر موارد به عنوان کمک ذوب و ماده اصلی سازنده ساخته‌های سرامیکی کاربرد دارد. از آن جا که میزان مصرف فلدسپات پتاسیک در سطح بالاتری قرار دارد، ارزش اقتصادی آن نیز از فلدسپات سدیک بیشتر است.
در حدود ۶۵ درصد از آلکالی فلدسپاتها در صنایع شیشه سازی، ۳۰ درصد در صنایع سرامیک و ۵ درصد دیگر به عنوان پرکننده و دیگر موارد به مصرف می‌رسد. در صنایع شیشه‌سازی از فلدسپات برای تأمین آلومینیوم و سدیم مورد نیاز شیشه استفاده می‌شود. در ساخت انواع محصولات سرامیکی از آلکانی فلدسپات بهره می‌برند.
کاربرد دیگر فلدسپات پتاسیک تولید کود شیمیایی سولفات پتاسیم از طریق اسیدشویی (Leaching) یا در مواردی فلوتاسیون و شستشو است.
امروزه از فلدسپات پتاسیک در صنعت کاغذ سازی نیز استفاده می‌شود.
نمایش بیشتر
-
توضیحات
توضیحات
سیستم تبلور این سنگ گاهی مونو کلینیک نیز می باشد.
-
ویژگیهای عمومی سنگ
-
-
ترکیب شیمیایی
KAlSi3O8 - NaAlSi3O8 - CaAl2Si2O8
-
اسم های مترادف
Barbierite، Feldspar، Felspar، Felt-spat، Rhombic Quartz
-
ویژگیهای فیزیکی سنگ
رنگ
صورتی ، سفید ، خاکستری ، قهوه ای
-
-
-
ابعاد سلولی
a = 8.625, b = 12.996, c = 7.193, Z = 4; beta = 116.016° V = 724.57 Den(Calc)= 2.55
-
-
رخ
در دو جهت کليواژ،در ارتوکلاز با زاويه 90 درجه و در پلاژيوکلاز حدودا 86 درجه
-
برای درجه بندی کیفیت یک الماس، جنبه های زیادی را باید در نظر گرفت که چهار مورد آن بسیار ضروری است که در نظر گرفته شود:
- تراش الماس (Diamond Cut):
مهمترین عامل نمایش، کیفیت و چالش برانگیزترین آن نوع تراش یک الماس است. درخشش الماس به مقدار زیادی بسته به نوع تراش آن می باشد.
- رنگ الماس (Diamond Color):
منظور جواهرفروشان از رنگ الماس حد بین سفیدی یا بی رنگی کامل و وجود مقدار کمی رنگ متمایل به زرد در یک سنگ تراش خورده می باشد.
- شفافیت الماس (Diamond Clarity):
وقتی درباره شفافیت و یا درجه خلوص الماس صحبت می کنیم، منظور خراش و صدمه های روی سطح خارجی و لکه ها و عیوب داخلی آن می باشد.
- وزن الماس (قیراط) (Carat Weight):
واحد اندازه گیری و سنجش یک الماس بر اساس وزن یا قیراط آن می باشد که وزن و یا قیراط الماس در قیمت یک الماس بسیار موثر است
قیراط، یکی از واحدهای اندازه گیری است که هر قیراط برابر است با 200 میلی گرم یا 2/0 میلی گرم. به یاد دشته باشید اختلاف در سایز کاملاً قابل رویت است (حتی با نگاه غیر کارشناسانه).
واژه
قیراط carat، از کلمه کاروب (carob)، که دانه های گیاهی است و در گذشته برای وزنه از آن استفاده می کردند، گرفته شده. این دانه ها از نظر وزن و شکل بسیار یکدست می باشند.
برای انتخاب اندازه یا
وزن الماس بهتر است، موارد زیر را در نظر داشته باشید:
1) یک قاعده کلی برای خرید حلقه نامزدی این است که شما برابر با درآمد 2 ماه خود را هزینه کنید، البته این مورد فقط جنبه راهنمایی دارد.
2) بین اندازه و کیفیت الماس تعادل ایجاد کنید. اگر جواهرات بزرگتر را ترجیح می دهید، شما می توانید نوعی از آن را که از نظر رنگ و خلوص در رتبه پایین تری قرار دارد را انتخاب کنید.
3) دقت کنید تا پایه ای که برای قرار گرفتن نگین در نظر گرفته اید، اندازه جواهر مورد نظر شما باشد.
مسعود رضایی، مدیریت
مرجع تخصصی طلا و جواهرات ایران طی مقاله زیر به بررسی مواردی پرداخته که با رعایت کردن آن می توانید
طلا و جواهرات خود را به بهترین شکل مراقبت کنید. در زیر این موارد آمده است .
1- به عنوان اولین مورد ایشان گفته اند که خیلی خوب است شما جواهرات خود را هر سه یا 6 ماه را بررسی کنید البته می توانید از یک جواهر فروش نیز برای بررسی سالم بودن آن کمک بگیرید.
در این بررسی مهمترین بخش بررسی سنگها و یا گوارسه هایی است که دور سنگ را احاطه کرده است. در صورتی که سنگ شل شده باشد حتما آنرا برای گارانتی به جواهر فروش خود ارجاع دهید.
2- در صورتیکه طلا و جواهر شما جرم گرفته باشد می توانید آن را تمیز کنید چگونگی تمیز شدن طلا و جواهرات را قبلا مورد بررسی قرار دادیم. می توانید به
آموزش تصویریچگونه طلا و جواهرات خود را تمیز کنیم؟ سایت زر رفته و اطلاعات خوبی به دست آورید.
در صورتیکه ترس از خراب شدن آن دارید می توانید به یک طلا ساز مراجعه نمایید تا با دستگاه های مربوط به تمیز کاری که یکی از آنها دستگاه بخار و یا دستگاه پرداخت طلای شما را دوباره جلا بدهند.
3- حتما طلا و جواهرات خود را درون جعبه جواهر خود قرار دهید، و بهتر آن است که ابتدا آن را درون یک محفظه پارچه ای قرار دهید وسپس آن را در درون جعبه قرار دهید. به این ترتیب دیگر حتی خطر ضربه خوردن به سنگ نیز تا حد ممکن پایین می آید.
4- در صورتیکه جواهر شما مرواریدی باشد که بر روی گوشواره ، آویز و یا دستبند باشد ممکن است بیشتر در معرض کثیفی قرار بگیرد و جلای خود خود را از دست بدهد. مروارید با یک پارچه مخصوص قابلیت تمیز شدن دارد که در جواهر فروشیها موجود می باشد.
5- به عنوان یک قاعده کلی در نظر داشته باشین بهترین نحوه استفاده از طلا و جواهرات به این گونه هست که طلا و جواهرات خود را زمان بیرون رفتن آخرین موردی باشد که استفاده می کنید و هنگامی که کارتان تمام شد سریع آن را از خود جدا کنید.
6- دقت داشته باشید که استفاده از طلا و جواهرات اعم از آویز طلا، گوشواره طلا، انگشتر طلا، گردنبند طلا، دستبند طلا و باقی جواهرات در هنگام داشتن فعالیت بدنی مانند وزنه برداری، دویدن، شنا کردن، کار اشتباهی است و می تواند آسیب های جدی به آنها برساند.
7- همیشه دقت داشته باشید طلا و جواهرات خود را از جایی بخرید که گارانتی داشته باشد و در صورت خرابی بتوانید به خود فرد و یا مغازه مراجعه نمایید تا در صورت خرابی دست افراد غیر معتبر نیفتد. خوشبختانه یکی از افتخارات ما در مرجع تخصصی طلا و جواهر ایران – سایت زر این است که با افتخار همه موارد خریداری شده تا دو سال شامل گارانتی و تا 50 سال ضانت خدمات پس از فروش برای مشتریان خود دارد.
8- یکی از محبوب ترین آیتم های طلا و جواهر، حلقه و یا انگشتر است که تقریبا می توان گفت در دست همه طلا و جواهر دوستان نیز هست. دقت داشته باشید در هنگام خواب حلقه و انگشتر را از دستان خود در بیاورید چرا که استفاده از حلقه برای یک مدت طولانی باعث تجمع باکتری ها بین حلقه و پوست، می شود که می تواند باعث آلرژیهای پوستی شود.
.امیدوارم با رعایت کردن این موارد همیشه طلا و جواهرات خود را به بهترین نحو ممکن مورد استفاده قرار دهید
احتمالاً مهمترین عامل نمایش، کیفیت و چالش برانگیزترین آن برش الماس است. درخشش الماس به مقدار زیادی بسته به نوع برش آن می باشد. قبل از هر چیز، یادآوری کنیم که نوع برش با شکل الماس متفاوت است.
منظور از شکل، ظاهر و فرمی است که الماس دارد، مانند گرد، زمردی یا گلابی شکل اما برش، کیفیت انعکاسی الماس را شامل می شود. یک برش خوب درخشندگی را که از قلب و درون الماس می ترواد را منعکس می کند.
برش بر اساس سطح کیفی به صورت زیر تقسیم بندی می شود:
1- ایده آل (Ideal):
کمترین سطح خارجی با بیشترین درخشندگی که فقط در نوع گرد دیده می شود.
2- اعلا (Premium):
بسیار نزدیک به نوع ایده آل
3- خیلی خوب (Very good):
این نوع الماس قسمت بیشتر نوری را که داخل سنگ می شود، منعکس می کند در این نوع برش الماس به قطعات درشت تری تقسیم می شود.
4- خوب (Good):
این نوع الماس، کمی بیشتر از نوری که در داخل می ماند، انعکاس می دهد و برش دهنده برای خلق بزرگترین قطعه ممکن، این نوع برش را انتخاب می کند.
5- نسبتاً خوب و ضعیف (Fair & Poor):
فقط تعداد کمی از نوری که وارد آن می شود، منعکس می کند که معمولاً برای بالاترین وزن الماس این نوع برش را انتخاب می کند.
